Yargıtay 12’nci Ceza Dairesi’ne eski Adalet Bakanı ve Müsteşarı Kenan İpek, eski HSK Genel Sekreteri Fuzuli Aydoğdu ve eski Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürü Mustafa Yapıcı atandı. Beş kişilik heyete atanan üç isim ilk iş olarak eski iki üyenin karşı oylarına rağmen Soma davasının kararını bozdu. Yeni heyet, madenin patronu Can Gürkan’a bilinçli taksirle ceza verilmesine karar verirken sanıkların infaz yasasından yararlandırılmasına da hükmetti. Buna göre sanıklar olası kasıttan değil bilinçli taksirden yargılanacak.
Avukatlardan tepki: Kirli ilişkiler…
Yargıtay 12’nci Ceza Dairesi’nin eski heyeti Soma davasında yargılanan 14 sanık hakkında taksirle ölüme ve yaralanmaya sebebiyet vermekten ceza vermişti. Ayrıca mahkeme basit taksir suçundan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’a 15 yıl; bilinçli taksirden de Genel Müdür Ramazan Doğru’ya 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik’e 18 yıl 9 ay, yardımcısı İsmail Adalı’ya 22 yıl 6 ay hapis cezası vermişti.
Soma davasının avukatlarından Mürsel Ünder, Yargıtay’a yapılan atamayı ve eski kararın bozulmasını ‘korkunç’ olarak yorumladı. Mürsel şunları söyledi: “Söylemekten sürekli imtina ettiğimiz, üzerimize bir pelesenk olan yargı-iktidar-sermaye ilişkilerinin çok çarpıcı ve hüzünlü bir sonucunu görüyoruz. Türkiye tarihinde böyle bir dosyada sanıklara olası kasıtla ceza verilmezse hiçbir dosyada olası kasıtla ceza verilmesi mümkün değil. Bu karar çirkin ve korkunç bir karar. Böyle bir dosyada olası kasıt aranmayacak bilinçli taksirle ceza verilecek! Durum bundan ibaret.”
‘İşçi sınıfı ve çalışma yaşamı için ağır bir karar’
Bir diğer avukat Murat Kemal Gündüz ise “İşçi sınıfı ve çalışma yaşamı için ağır bir karar” diyerek şunları söyledi: “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı olası kasıtla adam öldürmenin onaylanmasını istiyordu. Bu kararı veren Yargıtay 12’nci Dairesi’nin 3 üyesi değişti. Verdikleri kararın tarihi ise 18 Ocak 2021. Yargıtay 12’nci Dairesi’ne bürokrasi üyeleri atayarak Yargıtay’daki işleyişi değiştiriyorlar. Soma davası birçok işçi davasında emsal olarak gösterilecekti. Verilen bu karar işçi sınıfı için kötü bir karar. Patronlar için açık bir mesaj. ‘İşçi öldürebilirsiniz’ diyorlar. Verilen bu kararla ceza yok denecek kadar azalacak. Can Gürkan neredeyse hiç cezaevinde kalmayacak. Bunca bilirkişi raporunda önlemlerin alınmadığı, suçluların işaret edildiği raporlara rağmen böyle bir karar vermek… Yargıtay 12’nci Ceza Dairesi ağırlıklı olarak iş kazalarına bakan bir yer. Böylece bu işte uzmanlaşmış bir daireye açıktan müdahale edildi. Bu kararla patronlara, ‘Az yatar, para cezalarıyla kurtulursunuz’ deniliyor.”
Ne olmuştu?
13 Mayıs 2014’te Manisa Soma’da kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle 301 madenci öldü. Facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçti. Kaza sonrası açılan dava yıllar sürmüş aileler ise adaletin yerini bulması için defalarca çağrılarda bulundu.
Maden sahibi Can Gürkan 15 yıl, genel müdür Ramazan Doğru 22 yıl 6 ay, işletme müdürü Akın Çelik 18 yıl 6 ay, teknik müdür İsmail Adalı 22 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
2018 yılında açıklanan kararda mahkeme heyeti, Soma Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan ve tutuksuz yargılanan 36 sanık için beraat kararı vermişti.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi de, 301 madencinin yaşamını yitirdiği davaya ilişkin yerel mahkemenin kararını onaylamıştı. Yargıtay, Can Gürkan, Ramazan Doğru, Akın Çelik ve İsmail Adalı’nın 301 kez “olası kastla adam öldürme” ve 162 kez “olası kastla adam yaralama” suçlarından ceza almaları gerektiğini belirtmişti.