Özlem ERTAN
Taraf Gazetesi
Hrant Dink’in düşü gerçek oluyor… Kardeş Türküler, Sayat Nova Korosu ve BGST dansçıları Ermenistan’da Anadolu halklarının şarkılarıyla dinleyici karşısına çıkacak
Hayatın akışı düş kurmayı zorlaştırır bazen; düşmanlık, önyargılar ve karamsar düşüncelerle siyaha boyanmış bir duvar keser düşlerin önünü ve onlar çıkıp insanların zihinlerinden akamazlar hayatın içine özgürce. Hatta öyle anlar gelir ki, insanlar değil kurdukları düşleri gerçeğe dönüştürmek için bir şeyler yapmaya, o düşlere zihinlerinde yer vermeye bile cesaret edemezler. Bir de önünde Çin Seddi gibi dikilen siyah duvarlara rağmen düşlerini duvarın içindeki ve dışındaki iklimlere akıtmayı başarabilenler vardır. Onlar cesur insanlardır. Bazen cesaretlerinin bedelini hayatlarıyla ödemek zorunda kalsalar da gelecek nesillerin barış, sevgi ve kardeşlik dolu bir iklimde yaşaması için yaptıkları fedakârlıklar, söyledikleri sözler, yazdıkları yazılar asılı kalır zihnimizin en güzel köşesinde ve yol gösterir aydınlık bir sabaha ulaşmak için gece yürüyüşüne çıkan insanların nicesine.
O cesur insanlardan birinin, Hrant Dink’in düşü gerçek oluyor. Kardeş Türküler grubu, Sayat Nova Korosu ve Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST) dansçıları Ermenistan turnesine çıkıyor. 2006’nın temmuz ayında Kardeş Türküler, Sayat Nova Korosu, BGST dansçıları ve Ruhi Su Korosu’nun ortak gösterisini izleyen Hrant Dink bu etkinliğin ardından bir yazı kaleme almış ve yazısında Kürt edebiyatının büyük kalemi, yazar Mehmed Uzun’a hitaben şu ifadeleri kullanmıştı: “Düşün bir kez Mehmed Uzun, Türkler, Kürtler ve Ermeniler Erivan’da birlikte türkü söylüyor. Hem de sadece kendi türkülerini değil, birbirlerinin türkülerini. Biz koltuk değnekleriyle çıkmışız ortalığa halay çekiyoruz”. Bu yazının kaleme alınmasının üzerinden iki yıl geçti. Hrant Dink artık aramızda değil ama onun düşleri hâlâ yaşıyor ve kardeşlik türküleri onun açtığı kapılardan geçmeye hazırlanıyor.
Ermenistan’ın Erivan ve Vanadzor kentlerinde Bahar Kapılarını Açtığında / Karun e Kalis adıyla, 12 ve 13 aralık tarihlerinde yapılacak olan gösteriler halka açık ve ücretsiz olacak. İstanbul’daki Ermeni cemaat korolarından biri olan Sayat Nova Korosu’nun sözcüsü Kayuş Çalıkman Gavrilof, Kardeş Türküler’den Feryal Öney ve BGST dansçılarından Beyza Gümüş ile Ermenistan turnesinin ayrıntıları hakkında konuştuk.
Hrant Dink’in mirası
Sayat Nova Korosu ile ilişkilerinin çok eskiye dayandığını söylüyor Feryal Öney. En kapsamlı ortak çalışmaları, 2006’da Harbiye Açıkhava Tiyatrosu’nda yaptıkları gösteriymiş. O gösteriden bir ay sonra ise Ruhi Su Korosu’nun da katılımıyla Mahlemize Âşık Geldi / Aşuğ e Yeger Mer Mahlen isimli konser gelmiş. Kayuş Çalıkman Gavrilof ise Sayat Nova Korosu olarak BGST ve Kardeş Türküler’le yıllardan beri sürekli dirsek teması halinde olduklarını ve birbirlerinin gösterilerinde bulunduklarını ifade ediyor.
Mahlemize Âşık Geldi konserinin ardından Hrant Dink’in Mehmed Uzun’a hitaben yazdığı yazının eskiden beri akıllarında olan Kardeş Türküler ve BGST dansçıları ile birlikte Ermenistan’da gösteri yapma fikrini canlandırdığını söyleyen Gavrilof, Dink’in öldürülmesinden sonra ise onun düşünü gerçekleştirmeyi görev bildiklerini söylüyor. Ermenistan’dan kendilerine konser talebi gelmediğini, kendilerinin Ermenistan Kültür Bakanlığı’na başvurarak Ermenistan’da konser verme yönünde istekte bulunduklarını ifade eden Gavrilof sözlerine şöyle devam ediyor: “Organizasyon çalışmaları 2007’nin haziran ayında başladı. Bürokratik işlemleri hallettik ama maddi kaynak bulamadığımız için hemen çıkamadık turneye. Sonra İstanbul Ermeni cemaatinin hayırseverlerinden biri maddi yardımda bulundu ve böylece önümüzde hiçbir engel kalmadı”.
Ermenistan turnesi için özel bir repertuvar hazırlanmış. Beyza Gümüş programda Ermenice şarkılara ağırlık verdiklerini ve Ermeni halayları üzerine çalıştıklarını söylüyor. Ancak bunun dışında Anadolu’nun ve Ermenistan’ın çok kültürlülüğünü vurgulayan Kürtçe, Türkçe, Lazca, Çingenece, Hemşince, Arapça, Azerice ve Gürcüce şarkılara da programda yer verilmiş. Hem Sayat Nova korosu hem de Kardeş Türküler grubu ilk kez Ermenistan’da konser verecek ve bunun heyecanı var tüm ekipte. Sayat Nova Korosu, Kardeş Türküler ve BGST dansçıları, 12 aralık akşamı saat 21:00’de Erivan’daki Opera Binası Filarmoni Salonu’nda, 13 aralık cumartesi günü saat 15.00’te ise Vanadzor’daki Charles Aznavour Kültür Sarayı’nda Ermenistanlı dinleyicilerle buluşacak.
BGST ve Sayat Nova
BGST kapsamında dans, müzik ve tiyatro faaliyetlerinin yanında toplumsal araştırmalar da yapılıyor ve söz konusu araştırmalar kitap haline getirilerek okuyucuların hizmetine sunuluyor. Çalışmalarında kültürel çoğulculuğu temel aldıklarını söyleyen Feryal Öney, her türlü ayrımcılığa karşı projeler ürettiklerini ifade ediyor.
Yazdığı Gürcüce, Ermenice ve Azerice şarkılarla bilinen, 17. yüzyılda yaşamış ünlü Ermeni ozanı Sayat Nova’nın adını taşıyan Sayat Nova korosu 1972 yılında, Boyacıköy Ermeni Kilisesi’nin bünyesinde kuruldu. Koronun yayınlanmış dört tane albümü olduğunu ifade eden Kayuş Çalıkman Gavrilov, kilise çatısı altında kurulan diğer korolardan farklı olarak halk şarkıları üzerinde daha çok çalıştıklarını vurguluyor.