Gazeteport
İş Bankası Kültür Yayınları, günümüz okurunu, bir dönem hatırı sayılır eserler üretmiş ama geniş kitlelere ulaşamamış değerli şairlerle buluşturduğu ‘Kayıp Şairler’ dizisine bir yenisini daha ekledi. Garbis Cancikyan ve Haygazun Kalustyan’ın 1942 yılında yayınladıkları ‘Balkıs’, serinin 5. kitabı olarak özgün tasarımıyla raflardaki yerini aldı.
Orhan Veli, Melih Cevdet ve Oktay Rıfat’ın öncülüğünde 1941 yılında başlatılan, ölçüsüz, uyaksız yeni bir şiir akımı olan Garip’ten etkilenen şairler, sıradan insan hikâyelerine odaklandıkları şiirlerinde realist bir yaklaşım benimsemişlerdi.
Garip ırmağına sessiz sedasız katılan bu iki özel şairin eserleri Ahmet Oktay’ın danışmanlığında, Rûken Kızıler’in editörlüğünde İş Bankası Kültür Yayınları etiketiyle yeniden gün yüzüne çıkıyor.
Şairler Hakkında:
Garbis Cancikyan (1920-1946)
Garbis Cancikyan 1920’de İstanbul’un Samatya semtinde doğdu. Sahakyan-Nunyan’da ilköğretime adım atan Cancikyan, Galata’daki Getronagan’da ve İtalyan Okulu’nda eğitim gördü ancak liseyi bitirmeden yakalandığı verem hastalığı eğitiminin yarım kalmasına neden oldu. Küçük yaşta şiirler yazmaya başlayan şair, orta okulda Haygazun Kalustyan ile tanıştı. İlk şiiri ‘Ore Or’ (Günden Güne), Araksi Soğomon mahlasıyla 1939’da, Pakarat Tevyan’ın çıkardığı Badger adlı dergide yayınlandı. Şairin şiirlerine Yerçanik, Nor Or dergilerinde ve Jamanak gazetesinin edebiyat sayfalarında da yer verildi.
1942 yılında Kalustyan ile ‘alacakaranlık’ anlamına gelen Balkıs şiir kitabını Türkçe olarak yayınladı. Orhan Veli’nin öncülüğündeki Garip akımından etkilendi ve realist şiirler kaleme aldı. Cancikyan, 26 Şubat 1946’da Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi’nde veremden öldü. Ermeni lirik şair Misak Medzarents’in yanına gömülmek isteyen Cancikyan’ın mezarı, ölümünün ardından arkadaşları tarafından bastırılan Ore Or (Günden Güne) isimli şiir kitabından elde edilen gelirle yaptırıldı.
Haygazun Kalustyan (1920-1985)
Haygazun Kalustyan, 1920’de İstanbul’un Gedikpaşa semtinde doğdu. İlköğretimini semt okulu olan Mesrobyan’da tamamladı. Daha sonra geçtiği Getronagan’da Garbis Cancikyan ile tanıştı. 1964 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Pedagoji Bölümü’nden mezun oldu. İlk şiirlerini Ermeni yayın dünyasında çeşitli mahlaslarla yayımladı. 1942’de yakın dostu Garbis Cancikyan ile birlikte ilk şiir kitapları Balkıs’ı, ardından 1948’de Ermenice ilk şiir kitapları Karyuği Lamparı’yı (Gaz Lambası) ve 1962’de Kordzis Campun Vıra (İşyerimin Yolu Üzerinde) isimli kitabı yayımladı. 1965’te Ermenistan’a göç etti. 1985 yılında hayatını kaybetti.